توسعه زیر ساخت مقدم تر است یا توسعه بازار؟

توسعه زیر ساخت مقدم تر است یا توسعه بازار؟ این پرسش کمی به موضوع مرغ و تخم مرغ شباهت دارد و پاسخ آن از صنعتی به صنعت دیگر و با توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی  فرق می کند.

اما منطقی ترین راه این است که در ابتدای کار ریسک را افزایش ندهیم. سرمایه گذاری بیش از حداقل های مورد نیاز برای شروع کار باعث افزایش ریسک می شود. گذشته از این باید توجه کنیم که منظور ما از توسعه زیرساخت تنها سرمایه گذاری مالی نیست. تحقیق بازار، تحلیل صنعت و فرایند کسب و کار هم جزئی از زیر ساخت است. ما می توانیم با افزایش اطلاعات (از بازار، صنعت، رقبا، حداقل های مورد نیاز در تولید، کیفیت و…) و کاهش سرمایه گذاری اولیه ریسک استارت آپ خود را کاهش دهیم. همچنین می توانیم در روند رشد شرکت و توسعه بازار، با گرفتن فیدبک درست، در راستای توسعه زیرساخت ها تصمیم گیری کنیم.

انتخاب کشورهای توسعه یافته چیست؟

این روندی است که در کشور های توسعه یافته اتفاق می افتد. در پلتفرم ها و شبکه های اجتماعی مختلف نظیر فیسبوک و توییتر هم به همین ترتیب عمل کردند. یعنی ابتدا زیرساخت های خود را برای گروه کوچکتری از مخاطبان فراهم نمودند و با افزایش بازارشان این زیرساخت ها را توسعه دادند. در سالهای 2009 و 2010 زمانی که سرورهای توییتر دیگر توان پاسخگویی به مخاطبانشان را نداشتند نهنگی را به نمایش می گذاشتند که بعدها به FAILING WHALE شهرت یافت. مثال های فراوانی می توان از شرکت های توسعه یافته اروپایی و آمریکایی بر شمرد که به این شکل رشد کرده اند. آمازون یک نمونه دیگر است که از یک گاراژ شروع شد و تمام دنیا را تصرف کرد. شرکت های حوزه IT مانند اپل هم مثال خوبی از این دست هستند.

مزایای تقدم توسعه بازار به توسعه زیرساخت

یک مزیت مهم این روش، این است که مدیرانِ آن همزمان با پیشرفت کسب و کار خود رشد می کنند. اشتباهات بزرگ را در مقیاس های کوچک انجام می دهند و درایتِ لازم برای مدیریت مجموعه بزرگ را کسب می کنند.

یک مزیت استراتژیک دیگر هم وجود دارد. همانطور که گفتیم با کمترین زیر ساخت برای ایده خود کار را شروع می کنیم. به این ترتیب علاوه بر اینکه از کمالگرایی فاصله می گیریم و به ایده ها و برنامه های خود عمل می کنیم (عملگرایی مهمترین قسمت هر کاری است) با فیدبک هایی که از بازار و عملکرد خود می گیریم می توانیم در مورد ادامه راه و یا تغییر جزئی مسیر تصمیم گیری نماییم و این کار برای ما دشوار نخواهد بود. اگر فیدبک ها مطلوب نبودند، دستمان بازتر است تا محصولات و خدماتمان را تا حدودی دستخوش تغییر قرار دهیم.

سرمایه گذاری ناشیانه بر زیر ساخت کسب و کار

در مقابل این روش سرمایه گذاری زیاد و عجولانه بر زیر ساختِ یک ایده است. این اتفاقی است که بیشتر در جوامع در حال توسعه می افتد. سرمایه گذاران، سرمایه کلانی را در راه اندازی یک کسب و کار صرف می کنند و سپس منتظر می مانند تا مشتری به سراغشان بیاید. که در اکثر مواقع هم اینطور نمی شود. همینطور نیروهای تازه کار ممکن است تخصص و مدیران دانش و تجربه کافی را نداشته باشند و این خود ضرری مضاعف را به مجموعه تحمیل می کند.

البته همانطور که در ابتدای این درس گفته شد، پاسخ به این سوال که بین توسعه زیر ساخت یا توسعه بازار کدام یک مقدم تر است(؟) بستگی به صنعت و شرایط دارد. در برخی از ایده ها مثل ساخت هتل، راه اندازی کارخانه خودروسازی، تاسیس نیروگاه و صنایع نفت و پتروشیمی نیاز به سرمایه گذاری میلیاردی در ابتدای راه است و در غیر این صورت پروژه با شکست مواجه می شود. اما حتی در این موارد هم می توان ریسک کار را کاهش داد. مثلا در مورد هتل با تحقیقات بازار تا حد زیادی می شودپتانسیل بازار مناطق مختلف را برآورد کرد و در بهترین منطقه برای احداث هتل اقدام نمود. همچنین با تبلیغات حساب شده بازار آن را پیش از آغاز بهره برداری آماده کرد.

عواقب توسعه بازار عجولانه

نکته ای که نباید از آن غافل شویم این است که توسعه بیش از حد بازار پیش از توسعۀ در حد کافیِ زیرساختها، ما را در پاسخگویی به نیاز بازار دچار مشکل می کند و ممکن است در جهت ارائه محصولات یا خدمات تقاضا شده از طرف بازار درمانده شویم و علاوه بر از دست دادن بازار به برند خود هم صدمه بزنیم.

در نهایت می توان این بحث را اینگونه جمع بندی کرد که باید از ترکیب این دو روش استفاده نمود.

توسعه زیر ساخت و بازار شبیه دو پا برای راه رفتن هستند. زمانی که یکی قدمی برمی دارد نوبت دیگری خواهد بود تا در جهت پیشرفت حرکت کند.

اما هرگز نباید فراموش کنیم که توسعه هدفمند بازار بر توسعه بی دلیل زیر ساختها مقدم  است.